„Żył królem, umarł człowiekiem”. Michał Korybut Wiśniowiecki i jego panowanie (1669–1673)

Zamek Królewski w Warszawie — Muzeum

„Żył królem, umarł człowiekiem”. Michał Korybut Wiśniowiecki i jego panowanie (1669–1673)

Ogólnopolska konferencja naukowa

15 października 2021 r., godz. 9.45

16 października 2021 r., godz. 10.00

Michał Korybut Wiśniowiecki, pierwszy następca Wazów na tronie, został zapamiętany przez potomnych jako jeden z najgorszych władców w dziejach i jako osoba, która, zdaniem wybitnego historyka Władysława Konopczyńskiego, władała biegle ośmioma językami, ale w żadnym z nich nie miała nic ciekawego do powiedzenia. Kontrastuje z tym opinia kronikarza i świadka jego panowania, Wespazjana Kochowskiego, który wiele lat po śmierci króla wspominał go następująco: Przymiotami tronu godnymi obdarzyła go natura: wrodzoną dobrocią, obyczajami, by wosk do zacnych czynów lgnącymi, miłosierdziem zawdy skorym do wspomagania biednych. Zdobiły go: silna wiara w Boga, stałość w nabożeństwie, wysokie przywiązanie do religii. Dostrzeżono w nim nieomal wszystkie cnoty moralne […].

Jaki był zatem naprawdę król Michał? Czy rzeczywiście nie nadawał się na władcę? Czy wszystkie obelgi kierowane w jego stronę to tylko działania opozycji profrancuskiej, która nie pogodziła się z porażką podczas elekcji 1669 r.? Czy to, że król Michał nie dał się zapamiętać z lepszej strony, to skutek tego, że takiej nie posiadał, czy raczej, jak pisał sam Kochowski, zabrakło mu czasu, bo umierając zbyt wcześnie, nie zdążył nauczyć się dobrze panować? Czy może czasy były zbyt trudne, a on jednak zbyt słaby mentalnie, aby podołać problemom, z którymi i bardziej wytrawni politycy mieliby znaczne trudności?

Na te wszystkie pytania będą chcieli odpowiedzieć historycy i historycy sztuki zaproszeni do Zamku Królewskiego w Warszawie na konferencję naukową poświęconą królowi Michałowi i jego krótkiemu, ale jakże intensywnemu i złożonemu panowaniu (1669–1673), obfitującemu w kluczowe dla przyszłych losów Rzeczypospolitej wydarzenia. Celem sesji będzie pokazanie osoby króla, skupienie się na jego wykształceniu, doświadczeniach, charakterze, predyspozycjach psychofizycznych do podołania ciężarom korony w Rzeczypospolitej, odbiorze działań władcy w społeczności szlacheckiej i wśród przedstawicieli liczących się państw europejskich – i wreszcie na tym, czy słowa Kochowskiego, że Michał I żył królem, umarł człowiekiem, w pełni charakteryzują tego władcę na tle trudnych i złożonych czasów.

Konferencja odbędzie się w dniach 15–16 października, a więc w 349. rocznicę jednego z najważniejszych wydarzeń w trakcie panowania króla Michała – zawiązania konfederacji w Gołębiu, związku szlachty, który w obliczu wielkiego najazdu tureckiego podjął się próby reform ustrojowych z jednoczesną próbą spacyfikowania opozycji.

Sala Koncertowa, plac Zamkowy 4, Warszawa. Wydarzenie będzie transmitowane na zamkowym kanale YouTube.

Żył królem, umarł człowiekiem (program)