Konstytucja Majowa

Jacek Bartyzel

Trzeba ciągle przypominać, że Konstytucja Majowa, pomimo przywrócenia (choć też w nieszczęśliwy sposób) dziedziczności tronu, nie wzmocniła, lecz osłabiła władzę monarszą. Król utracił posiadane dotąd prawo suwerennego mianowania na najwyższe urzędy w państwie, stał się natomiast tylko jednym z dwóch (obok Straży Praw, czyli rządu) organów tzw. władzy wykonawczej (wykoncypowanej podług oświeceniowych nowinek z Zachodu), tracąc jednocześnie wszelkie uprawnienia w zakresie stanowienia prawa.

Zważywszy, że wszystkie jego akty urzędowe musiały posiadać kontrasygnatę odnośnego ministra, a nie określono jasno, z czyjego mianowania jest Straż i przed kim odpowiada, należy przyjąć, że gdyby konstytucja ta weszła w długie użytkowanie, to nieuchronna byłaby ewolucja w kierunku tej atrapy ustroju monarchicznego, jaką jest tzw. monarchia parlamentarna z królem, który règne mais ne gouverne pas.